Bir akaryakıt istasyonunda çalışıyorsunuz Sağlık ve Güvenlik önlemleri altında nelere dikkat edilmelidir? Bu sorunun cevabını aşağıda vermeye çalıştım...
** Bayilik sözleşmesi yapıldıktan sonra tesis kurulmalı.
**Akaryakıt istasyonlarında hazırlanan proje tesis planına uygun olmalı, vaziyet planı hazırlanıp herkesin görebileceği yerde olmalıdır.
**Kapalı alanda yapılan çalışmalarda eğer ortamda havayla reaksiyona girebilecek ve buhar oluşturabilecek kimyasal madde bulunuyorsa, uygun havalandırma sistemleri ile ortam havası temizlenmelidir. Kapalı alanda motor çalıştırılarak çalışma yapılacaksa, aracın egzoz dumanını dışarıya taşıyan bir boru sistemi bulunmalı ve ortama karbonmonoksit çıkışı olmadığından emin olunmalıdır.
**Akaryakıt istasyonlarındaki yangınlardan korunmak için yıldırım düşmesine karşı önlem olarak mutlaka paratoner bulundurulmalıdır. Olası bir gaz sızıntısı durumunu tespit edebilecek sızıntı algılayıcı sistemler kullanılarak, sızan gaza ısı kaynağına ulaşmadan önce müdahale edilmeli, çalışanların ulaşabilecekleri yerde periyodik kontrolleri yapılmış yangın tüpleri bulunmalı. İşyeri çevresinde kuru ot veya tutuşabilir malzeme bulundurulmamalıdır ve akaryakıt istasyonu yakınlarında açık ateş kullanılmamalıdır, sigara içilmemelidir.
**Acil durum eylem planı kapsamında görevli olan çalışanlara yetki belgeli kurumlardan sertifikalı yangın ve ilkyardım eğitimi alınmalıdır.
**İstasyonda oluşabilecek kazalarda ilk müdahalede kullanılmak üzere ilkyardım dolabı bulunmalıdır.
**Benzin ve mazot boşaltım alanlarında uyarı işaretlerinin olması ile birlikte telle çevrili olması ve yetkili kişiler haricindeki kişiler alanda bulunmamalıdır. Akaryakıt depoları yerüstünde olmalı sadece Denizcilik amaçlı akaryakıt istasyonlarında, istenildiğinde yerüstünde depolama yapılabilir.
**Akaryakıt istasyonlarında tank başına 50.000lt geçmemek şartıyla en fazla 300.000lt akaryakıt depolanabilir.
**Akaryakıtların depolandığı Sınıf 1 (benzin) depolandığı tanklarının havalandırmalarının çıkış ucu bina dışında bulunmalı ve uçlarında atmosferik olaylara karşı filitre sistemi kullanılmalıdır. Çıkış ağızlarının yeri ve yönü parlayıcı buharlar birikmeyecek ve emniyetsiz olan yerlere ulaşmayacak, bina açıklıklarına girmeyecek veya saçak altında birikmeyecek şekilde olmalıdır. Benzin muhteva eden tanklarda ise havalandırma borusu anma çapı yine 3 cm'den düşük olmamalı; ancak bu sefer uzunluğu yer üstünde 3.6 metrenin aşağısında kalmamalıdır. Benzin, dizel'e göre daha yanıcı olduğundan, benzin tanklarının havalandırmaları çevresine göre en az 1.5 metre açıkta kalmalıdır.
Sınıf 1A yakıt bulunan tanklar, basınç altında tahliye yapılırken veya vakum uygulanırken açık, normalde ise kapalı olan basınç ve vakum tahliye cihazlarıyla donatılmış olmalıdır.
Sınıf 1B veya Sınıf 1C yakıt bulunan tanklar, basınç-vakum tahliye sistemleriyle veya tescilli alev tutucularla donatılmış olmalıdır.
Mazotlar tanklarında havalandırma ise içerisinde yalnız ve tek başına Sınıf II veya Sınıf IIIA yakıt bulunan tankların havalandırmaların çıkış ucu bina dışında ve doldurma borusu ağzının seviyesinden yukarıda olmalıdır.İçlerine yabancı madde girmesini önlemek için uçlar, çıkış dirseği ve kaba elekler veya diğer cihazlarla donatılmış olmalıdır.
Doldurma borusu ise tank tepesinden giren uçları tank tabanından en fazla 15 cm uzakta olmalıdır.
Akaryakıt hortumu ise 5,5 mt 'yi aşmamalıdır. Özel durumlarda bu uzunluk yetkili yerlerden alınacak izinlerle belirlenebilir. Dağıtım birimleri üzerindeki her doldurma hortumu üzerinde, acil durum anında koparak kopma noktasının her iki tarafında sıvı akışını kesen, emniyetli ayırma tertibatı (kırılabilir kaplin) bulunmalıdır.
**Pompalar ile merkez alan arasında bulunan İnternet hattı kablolu ise muhafazalı bir şekilde yer altından yada uzaktan kumandalı sistem olan Wİ-Fİ sağlanmalıdır.
Akaryakıt pompalarının bir diğer adı dispenserdir. Akaryakıt dispenserlerinde genel anlamda dikkat edilmesi gereken hususların başında çevresinde kara taşıtlarının çarpmalarına karşı demir bariyer olmasıdır. İkincil olarak dikkat edilmesi gereken husus, akaryakıt sızmalarının toprağa karışmaması ve tutulabilmesi için hemen altında yüksek yoğunluklu polietilen (HDPE) malzemeden haznelerin mevcut olmasıdır.
Akaryakıt dispenserleri hususunda dikkat edilmesi gereken en önemli unsur, herhangi bir acil durumda, dağıtımı kesebilecek acil durdurma butonlarının olmasıdır. Acil durdurma sisteminin, akaryakıt dispenserinin uzağında ancak kolay görülebilir ve ulaşılabilir bir alana tesis edilmesi laım gelmektedir.
**Ortamın gece aydınlatmaları göz gözü görecek şekilde olmalı ve gece araç istasyona girimi esnasında farların söndürülmesi yada park lambalarının yanımı konusunda uyarı işaretleri bulunmalıdır.
**İstasyonda yetkili personel haricinde cep telefonu gibi elektronik cihazların kullanımı engellenmelidir.
Isınma amaçlı olarak kullanılmak istenen sobalar yağlama veya servis yerlerinde kullanılmamalıdır.
**Elektrik kaynaklı yangınların önlenebilmesi için elektrik panoları, yanıcı ve patlayıcı malzemelerin yakınlarında bulunmamalıdır.Her dağıtım birimi adasının yanında ve her binanın içerisinde en az 1 adet 6 kg’lık kuru kimyevi tozlu, ilâve olarak istasyon içerisinde farklı yerlerde ancak doldurma ağzına 7 m’den yakın, 30 m’den uzak olmayacak şekilde 2 adet en az 30 kg’lık tekerlekli, söndürme kapasitesi en az 89 B olan kuru kimyevi tozlu yangın söndürücü olmalıdır. Ayrıca her 6 dağıtım birimi için ilave 1 adet 30 kg’lık veya daha büyük, kuru kimyevi tozlu tekerlekli yangın söndürücü olmalıdır. Yangın söndürücüler her pompadan, dağıtım biriminden, tank doldurma borusu ağzından, yağlama veya servis yerinden 30 m’den daha uzakta olmamalıdır.
Seyyar yangın söndürücülerin yanında, özellikle araç ve dağıtım birimi yangınlarında kullanılmak üzere en az 1 adet 2 m x 2 m’lik yanmaz örtü bulunmalıdır.
Yangın söndürücüler en az 6 ayda bir kontrol edilmeli ve kontrol tarihleri cihaz üzerindeki etikette yer almalıdır.
Tanklar, pompa sistemleri ve diğer ekipmanın statik elektrik birikmesine karşı yüzey topraklaması yapılmalıdır. Akaryakıt tankları uygun şekilde topraklanmalı ve periyodik olarak denetlenmeli.
**Elektrik kesintilerine karşı jeneratör bulunmalı ve yıllık olarak periyodik kontrolleri yapılmalıdır. Araç yıkamada kullanılan kompresörün periyodik kontrolü yapılmalıdır ve oto yıkama alanında araç kullanımı araç sahibi tarafından yapılmalıdır.
**İstasyonda devamlı ekipmanların kullanımında yetkili ve mesleki yeterliliğe sahip kişiler haricinde kimse ilgilenmemeli ve yaklaşmamaları sağlanmalıdır.
**Akaryakıt istasyonları içindeki trafik akışının düzgünce sağlanabilmesi ve güvenlik kurallarının herkes tarafından bilinebilmesi için gerekli yerlere uyarı işaretleri konulmalıdır. İstasyon içindeki ve girişindeki hız limiti, araçların takip etmeleri gereken yollar, istasyon içerisinde sigara içilmeyeceği gibi bilgilerin belirtildiği levhalar sayesinde müşteriler istasyon güvenliğini tehdit edecek davranışlarda bulunmayacaklardır. İstasyona giriş çıkışların en çok 20 mt olalıdır.
** Kullanılan tuvalet ve lavabolar gümlük olarak temizlenmelidir.
** Akaryakıt tankerlerinin emniyetli boşaltma talimatı boşaltma ağzına yakın bir yere asılmalıdır.
**Akaryakıt taşıyan araçların dolum yaptıkları yerden Tehlikeli Madde Güvenli Danışmanı tarafından hazırlanmış onaylı formları bulunmalı ve bu bilgiler ışığı altında işlem yapılmalıdır.
Kişisel Koruyucu Donanım Kullanımı:
Akaryakıt istasyonlarında çalışanların derilerini kimyasal yanıklarından, yakıtlardan, solventlerden korumaları gerekir. Bu nedenle, akaryakıt istasyonu çalışanı hangi işi yaparken hangi kişisel koruyucuyu kullanması gerektiğini bilmelidir.
Kaynak: İşgüvenliği.net
Bilgit.com
** Bayilik sözleşmesi yapıldıktan sonra tesis kurulmalı.
**Akaryakıt istasyonlarında hazırlanan proje tesis planına uygun olmalı, vaziyet planı hazırlanıp herkesin görebileceği yerde olmalıdır.
**Kapalı alanda yapılan çalışmalarda eğer ortamda havayla reaksiyona girebilecek ve buhar oluşturabilecek kimyasal madde bulunuyorsa, uygun havalandırma sistemleri ile ortam havası temizlenmelidir. Kapalı alanda motor çalıştırılarak çalışma yapılacaksa, aracın egzoz dumanını dışarıya taşıyan bir boru sistemi bulunmalı ve ortama karbonmonoksit çıkışı olmadığından emin olunmalıdır.
**Akaryakıt istasyonlarındaki yangınlardan korunmak için yıldırım düşmesine karşı önlem olarak mutlaka paratoner bulundurulmalıdır. Olası bir gaz sızıntısı durumunu tespit edebilecek sızıntı algılayıcı sistemler kullanılarak, sızan gaza ısı kaynağına ulaşmadan önce müdahale edilmeli, çalışanların ulaşabilecekleri yerde periyodik kontrolleri yapılmış yangın tüpleri bulunmalı. İşyeri çevresinde kuru ot veya tutuşabilir malzeme bulundurulmamalıdır ve akaryakıt istasyonu yakınlarında açık ateş kullanılmamalıdır, sigara içilmemelidir.
**Acil durum eylem planı kapsamında görevli olan çalışanlara yetki belgeli kurumlardan sertifikalı yangın ve ilkyardım eğitimi alınmalıdır.
**İstasyonda oluşabilecek kazalarda ilk müdahalede kullanılmak üzere ilkyardım dolabı bulunmalıdır.
**Benzin ve mazot boşaltım alanlarında uyarı işaretlerinin olması ile birlikte telle çevrili olması ve yetkili kişiler haricindeki kişiler alanda bulunmamalıdır. Akaryakıt depoları yerüstünde olmalı sadece Denizcilik amaçlı akaryakıt istasyonlarında, istenildiğinde yerüstünde depolama yapılabilir.
**Akaryakıt istasyonlarında tank başına 50.000lt geçmemek şartıyla en fazla 300.000lt akaryakıt depolanabilir.
**Akaryakıtların depolandığı Sınıf 1 (benzin) depolandığı tanklarının havalandırmalarının çıkış ucu bina dışında bulunmalı ve uçlarında atmosferik olaylara karşı filitre sistemi kullanılmalıdır. Çıkış ağızlarının yeri ve yönü parlayıcı buharlar birikmeyecek ve emniyetsiz olan yerlere ulaşmayacak, bina açıklıklarına girmeyecek veya saçak altında birikmeyecek şekilde olmalıdır. Benzin muhteva eden tanklarda ise havalandırma borusu anma çapı yine 3 cm'den düşük olmamalı; ancak bu sefer uzunluğu yer üstünde 3.6 metrenin aşağısında kalmamalıdır. Benzin, dizel'e göre daha yanıcı olduğundan, benzin tanklarının havalandırmaları çevresine göre en az 1.5 metre açıkta kalmalıdır.
Sınıf 1A yakıt bulunan tanklar, basınç altında tahliye yapılırken veya vakum uygulanırken açık, normalde ise kapalı olan basınç ve vakum tahliye cihazlarıyla donatılmış olmalıdır.
Sınıf 1B veya Sınıf 1C yakıt bulunan tanklar, basınç-vakum tahliye sistemleriyle veya tescilli alev tutucularla donatılmış olmalıdır.
Mazotlar tanklarında havalandırma ise içerisinde yalnız ve tek başına Sınıf II veya Sınıf IIIA yakıt bulunan tankların havalandırmaların çıkış ucu bina dışında ve doldurma borusu ağzının seviyesinden yukarıda olmalıdır.İçlerine yabancı madde girmesini önlemek için uçlar, çıkış dirseği ve kaba elekler veya diğer cihazlarla donatılmış olmalıdır.
Doldurma borusu ise tank tepesinden giren uçları tank tabanından en fazla 15 cm uzakta olmalıdır.
Akaryakıt hortumu ise 5,5 mt 'yi aşmamalıdır. Özel durumlarda bu uzunluk yetkili yerlerden alınacak izinlerle belirlenebilir. Dağıtım birimleri üzerindeki her doldurma hortumu üzerinde, acil durum anında koparak kopma noktasının her iki tarafında sıvı akışını kesen, emniyetli ayırma tertibatı (kırılabilir kaplin) bulunmalıdır.
**Pompalar ile merkez alan arasında bulunan İnternet hattı kablolu ise muhafazalı bir şekilde yer altından yada uzaktan kumandalı sistem olan Wİ-Fİ sağlanmalıdır.
Akaryakıt pompalarının bir diğer adı dispenserdir. Akaryakıt dispenserlerinde genel anlamda dikkat edilmesi gereken hususların başında çevresinde kara taşıtlarının çarpmalarına karşı demir bariyer olmasıdır. İkincil olarak dikkat edilmesi gereken husus, akaryakıt sızmalarının toprağa karışmaması ve tutulabilmesi için hemen altında yüksek yoğunluklu polietilen (HDPE) malzemeden haznelerin mevcut olmasıdır.
Akaryakıt dispenserleri hususunda dikkat edilmesi gereken en önemli unsur, herhangi bir acil durumda, dağıtımı kesebilecek acil durdurma butonlarının olmasıdır. Acil durdurma sisteminin, akaryakıt dispenserinin uzağında ancak kolay görülebilir ve ulaşılabilir bir alana tesis edilmesi laım gelmektedir.
**Ortamın gece aydınlatmaları göz gözü görecek şekilde olmalı ve gece araç istasyona girimi esnasında farların söndürülmesi yada park lambalarının yanımı konusunda uyarı işaretleri bulunmalıdır.
**İstasyonda yetkili personel haricinde cep telefonu gibi elektronik cihazların kullanımı engellenmelidir.
Isınma amaçlı olarak kullanılmak istenen sobalar yağlama veya servis yerlerinde kullanılmamalıdır.
**Elektrik kaynaklı yangınların önlenebilmesi için elektrik panoları, yanıcı ve patlayıcı malzemelerin yakınlarında bulunmamalıdır.Her dağıtım birimi adasının yanında ve her binanın içerisinde en az 1 adet 6 kg’lık kuru kimyevi tozlu, ilâve olarak istasyon içerisinde farklı yerlerde ancak doldurma ağzına 7 m’den yakın, 30 m’den uzak olmayacak şekilde 2 adet en az 30 kg’lık tekerlekli, söndürme kapasitesi en az 89 B olan kuru kimyevi tozlu yangın söndürücü olmalıdır. Ayrıca her 6 dağıtım birimi için ilave 1 adet 30 kg’lık veya daha büyük, kuru kimyevi tozlu tekerlekli yangın söndürücü olmalıdır. Yangın söndürücüler her pompadan, dağıtım biriminden, tank doldurma borusu ağzından, yağlama veya servis yerinden 30 m’den daha uzakta olmamalıdır.
Seyyar yangın söndürücülerin yanında, özellikle araç ve dağıtım birimi yangınlarında kullanılmak üzere en az 1 adet 2 m x 2 m’lik yanmaz örtü bulunmalıdır.
Yangın söndürücüler en az 6 ayda bir kontrol edilmeli ve kontrol tarihleri cihaz üzerindeki etikette yer almalıdır.
Tanklar, pompa sistemleri ve diğer ekipmanın statik elektrik birikmesine karşı yüzey topraklaması yapılmalıdır. Akaryakıt tankları uygun şekilde topraklanmalı ve periyodik olarak denetlenmeli.
**Elektrik kesintilerine karşı jeneratör bulunmalı ve yıllık olarak periyodik kontrolleri yapılmalıdır. Araç yıkamada kullanılan kompresörün periyodik kontrolü yapılmalıdır ve oto yıkama alanında araç kullanımı araç sahibi tarafından yapılmalıdır.
**İstasyonda devamlı ekipmanların kullanımında yetkili ve mesleki yeterliliğe sahip kişiler haricinde kimse ilgilenmemeli ve yaklaşmamaları sağlanmalıdır.
**Akaryakıt istasyonları içindeki trafik akışının düzgünce sağlanabilmesi ve güvenlik kurallarının herkes tarafından bilinebilmesi için gerekli yerlere uyarı işaretleri konulmalıdır. İstasyon içindeki ve girişindeki hız limiti, araçların takip etmeleri gereken yollar, istasyon içerisinde sigara içilmeyeceği gibi bilgilerin belirtildiği levhalar sayesinde müşteriler istasyon güvenliğini tehdit edecek davranışlarda bulunmayacaklardır. İstasyona giriş çıkışların en çok 20 mt olalıdır.
** Kullanılan tuvalet ve lavabolar gümlük olarak temizlenmelidir.
** Akaryakıt tankerlerinin emniyetli boşaltma talimatı boşaltma ağzına yakın bir yere asılmalıdır.
**Akaryakıt taşıyan araçların dolum yaptıkları yerden Tehlikeli Madde Güvenli Danışmanı tarafından hazırlanmış onaylı formları bulunmalı ve bu bilgiler ışığı altında işlem yapılmalıdır.
Kişisel Koruyucu Donanım Kullanımı:
Akaryakıt istasyonlarında çalışanların derilerini kimyasal yanıklarından, yakıtlardan, solventlerden korumaları gerekir. Bu nedenle, akaryakıt istasyonu çalışanı hangi işi yaparken hangi kişisel koruyucuyu kullanması gerektiğini bilmelidir.
- Takılıp düşme tehlikesinin olduğu alanlarda topuk koruyuculu iş ayakkabıları giyilmelidir. İşyerinde her zaman kaymaz ayakkabılar giyilmelidir.
- Kimyasalların buharlarına, toz ve dumana sunuk kalınacak bir iş yapıldığı durumlarda solunum yolu koruyucuları kullanılmalıdır.
- Kimyasal maddelerin el ile temasının gerçekleşebileceği işler yapılırken, çalışanlar yapılan işe ve kullanılan kimyasala uygun eldivenler kullanmalıdır.
- Çalışanlara mevsimine göre kılık kıyafetleri verilmelidir.
Kaynak: İşgüvenliği.net
Bilgit.com
Son düzenleme: