Bu yılın başlarında yeni EN ISO 16321:2022 Güvenlik Gözlükleri Standartları uyumlaştırılarak önceki ulusal ve bölgesel standartların yerine kapsamlı bir uluslararası standart getirilmiştir.
EN ISO 16321:2022 (Bölüm 1 ila 3), BS EN 172:1995, BS EN 169:2002, BS EN 170:2002, BS EN 171:2002, BS EN 166:2002, BS EN 379:2003+A1:2009 standartlarının yerini almıştır. Bununla birlikte, ana Avrupa standardı (EN 166:2001) Kasım 2024'e kadar halen geçerlidir ve CE/UKCA koruyucu gözlük işaretleri için halen yaygın olarak kullanılmaktadır.
EN 166:2001 ve EN 16321:2022 arasındaki fark nedir?
Eski ve yeni güvenlik gözlükleri standartları arasında bazı önemli farklar vardır, bu nedenle işverenlerin değişiklikleri anlamaları ve personellerinin işyerinde yeterli donanıma sahip olmaya ve korunmaya devam etmelerini sağlamaları önemlidir.
Yeni EN ISO 16321 serisi, mesleki kullanım ve eğitim ortamlarında kullanım için plano (reçetesiz) ve reçeteli güvenlik gözlükleri için geçerlidir. Artık elektrikli (canlı çalışma) yüz koruyucuları, lazer koruyucuları, spor gözlükleri, tıbbi göz siperleri, yalnızca güneş radyasyonuna karşı koruma amaçlı koruyucular veya iyonlaştırıcı radyasyon için göz koruyucuları hariç tutulmaktadır. Bu cihazlar için ayrı standartlar mevcuttur.
EN ISO 16321-1:2022 Göz ve Yüz Koruması'ndaki yenilikler nelerdir?
EN ISO 16321:2022 Güvenlik Gözlükleri Genel Gereklilikler
Yeni EN ISO 16321 serisinin bir parçası olarak, güvenlik gözlükleri standartlarını (EN ISO 1826-4:2020) test etmek için yeni bir model yelpazesi (kafa formları) geliştirilmiştir. Test için altı farklı boyutta kafa formu mevcuttur ve 1-M varsayılan boyut olmak üzere dünya nüfusunun yaklaşık %95'ini temsil etmektedir. Yeni standart kapsamında seçilen ve test edilen kafa formu, kullanıcıların en iyi uyumu nasıl elde edebileceklerine dair rehberliğin yanı sıra ürün bilgilerinde ayrıntılı olarak açıklanacaktır. Daha önce, EN 166:2001 standardı sadece iki boyut belirlemişti; 'orta' ve 'küçük', oysa yeni standart, belirlenen boyutlarla daha çeşitli bir test yelpazesine izin veriyor:
| Küçük (Small) | Orta (Medium) | Büyük (Large) |
|---|
| 1-S | 1-M | 1-L |
| 2-S | 2-M | 2-L |
EN ISO 16321:2022 Güvenlik Gözlükleri Optik Gereksinimleri
Görüş alanı testi zorunludur ve tüm güvenlik gözlükleri için geçerlidir. Uzak görüşe herhangi bir etki, görüş alanının kısıtlanması veya çevresel bulanıklık, potansiyel ürün güvenliği sorunlarına işaret ettiğinden hayati bir değerlendirmedir.
Yeni standart, görüş alanını ölçmek için, solunum cihazları gibi diğer uluslararası standartlarda güvenilir bir değerlendirme yöntemi olarak yaygın şekilde kullanılan Stoll Apertometre (Şekil 1) yöntemini kullanmaktadır. Bu yöntem, test mühendislerinin gözle değerlendirdiği, değerlendirmeyi çok öznel ve dolayısıyla daha az güvenilir hale getiren önceki standarttan farklıdır. Yeni EN ISO 16321:2022 standardının, gözlüğün bir taşıt kullanırken kullanılması amaçlanıyorsa belirli bir görüş alanı kriteri içerdiğini de belirtmek gerekir.
Şekil 1
Işık geçirgenliği gereksinimi artık kasıtlı filtre işlemi olmayan camlar için farklıdır ve %80'in üzerinde ışık geçirgenliğine izin vermektedir. Yeni 2022 standardına göre 2 mm'den daha kalın camlar ve çoklu camlı göz koruması için ışık geçirgenliği %75'ten az olmamalıdır. Önceki 2001 güvenlik gözlükleri standardı %74,4'ün üzerinde ışık geçirgenliğine izin veriyordu ve bu oran tüm camlar için aynıydı.
Tüm göz koruma cihazları mümkün olduğunca dağınık ışıktan arındırılmış olmalıdır. Dağınık olarak iletilen ışık için yapılan test, görüş kalitesini sağlamak için minimum bir standart belirlemek üzere tasarlanmıştır. Yeni 2022 standardı, bulanıklığı örneklemek için önceki 2001 standardına göre daha geniş açılı bir dağılım kullanmaktadır. Küçük açılı dağılımın hala kullanıldığı kaynak maskeleri haricinde, tüm göz koruyucuları yeni standarda uygun olarak geniş açılı dağılım ile test edilmektedir. Testler karşılaştırılamaz olduğundan, eski EN 166:2001 standardından elde edilen sonuçlar yeni 2022 gerekliliklerini karşılamak için uygun değildir.
EN ISO 16321:2022 Güvenlik Gözlükleri Fiziksel Gereklilikler
Kafa bandı veya kayış kullanan göz koruması için yeni bir gereklilik vardır. Eski standart sadece 10 mm genişliğinde bir kafa bandının gerekli olduğunu belirtirken, yeni 2022 standardı pratik bir performans testi gerektirmektedir. Bu değerlendirme, başın döndürülmesi/eğilmesi ve yerinde zıplama gibi fiziksel hareketler boyunca kafa bandı veya kayışının güvenli bir şekilde oturmasını sağlar.
Tüm göz koruyucuları, yeni 2022 standardında 'temel darbe' testi (daha önce EN 166:2001 standardında artırılmış sağlamlık olarak tanımlanıyordu) kullanılarak değerlendirilen temel bir darbe koruması seviyesine ulaşmalıdır. Yeni standartta test edilen darbe koruma seviyesini arttırmak için çelik bilye ölçümlerinde aşağıda detayları verilen değişiklikler yapılmıştır:
| EN 166:2002 Steel Ball Measurements | EN ISO 16321-1 Steel Ball Measurements |
|---|
| 22mm çapında | 25mm çapında |
| 43g | 66g |
Yeni standartta 'Termal Maruziyete Direnç' olarak bilinen EN 166:2001 'Yüksek Sıcaklıkta Kararlılık' testinde de değişiklikler yapılmıştır. Ana değişiklik, ürünün önceki 60 dakikaya kıyasla 120 dakika boyunca ısıya maruz bırakılarak daha uzun bir süre için değerlendirildiği anlamına gelmektedir.
Ayrıca yeni standartta, bileşenler arasında havalandırma veya boşluklar bulunan gözlüklerin penetrasyon testinden geçirilmesi zorunludur. Açıklıklar, boşluğun çapının 1,5 mm'den büyük olmadığından emin olmak için sert bir çubuk kullanılarak test edilir.
EN ISO 16321:2022 İsteğe Bağlı Gereklilikler
Yukarıda listelenen zorunlu gerekliliklerin yanı sıra, EN ISO 16321:2022 standardında listelenen isteğe bağlı gereklilikler şunları içerir:
- buğulanmaya karşı direnç
- ince parçacıkların yüzey hasarına karşı direnç
- gazlara ve ince toz partiküllerine karşı koruma
- büyük toz parçacıklarına karşı koruma
- erimiş metallere ve sıcak katılara karşı koruma
- yüksek kütle etkisi (YENİ)
- radyan ısıya karşı koruma (YENİ)
- sıvı akışlarına karşı koruma (YENİ)
- yansıma önleyici kaplamalar için lens değerlendirmesi (YENİ)
- patlayıcı ortamlarda kullanım (YENİ)
- kimyasal direnç (YENİ)
Yukarıdakilerden bazıları ('YENİ' olarak işaretlenmiştir) eski güvenlik gözlükleri standardına dahil edilmemişti.
EN ISO 16321:2022 Yeni Ürün İşaretleri
Eski ve yeni standartların işaretleme gerekliliklerini karşılaştırmak için lütfen aşağıdaki tabloya bakın.
Code Letters
EN ISO 16321-1:2022 | Code Letters
EN 166:2001 | Description |
|---|
| 16321 | EN 166 | Temel kullanım |
| 1 | 1/2/3 Optik Sınıf | Geliştirilmiş optik performans ( opsiyonel pazarlama) |
| 3 | 3 | Damlacıklar |
| 4 | 4 | Büyük toz parçacıkları |
| 5 | 5 | Gaz ve ince toz parçacıkları |
| 6 | – | Sıvı akıntıları |
| 7 | – | Radyant ısı |
| 9 | 9 | Erimiş metaller ve sıcak katılar |
| CH | – | Kimyasal direnç |
| K | K | İnce parçacıkların neden olduğu yüzey hasarı |
| N | N | Buğulanmaya karşı direnç |
| – | S | EN 166 artırılmış sağlamlık |
| C | F | Darbe Seviyesi C (45m/s) |
| D | – | Darbe Seviyesi D (80m/s) |
| E | B | Darbe Seviyesi E (120m/s) |
| – | A | EN 166 Darbe Seviyesi A (190m/s) |
| HM | – | Darbe Seviyesi HM |
| CT | FT | Darbe Seviyesi C (45m/s) aşırı sıcaklıklarda |
| DT | – | Darbe Seviyesi D (80m/s) aşırı sıcaklıklarda |
| ET | BT | Darbe Seviyesi E (120m/s) aşırı sıcaklıklarda |
| HMT | – | Darbe Seviyesi HM aşırı sıcaklıklarda |
Değişiklikler kullanıcılar için ne anlama geliyor?
2022 Koruyucu Gözlük Standartları Paketi, Birleşik Krallık'ta sertifikasyon sürecine izin vermek için KKD yönetmeliği içinde düzenleneceği beklentisiyle yakın zamanda uyarlanmıştır. Şu anda hem EN ISO 166:2001 hem de EN ISO 16321:2022 standartları Kasım 2024'e kadar yeni sertifikasyonlar için kabul edilebilir. Bu tarihten sonra eski standarda göre yeni güvenlik gözlükleri üretilemezken, 2001 standartlarının mevcut güvenlik gözlükleri için belirlenen son kullanma tarihine kadar (sertifikasyon tarihinden en fazla beş yıl sonra) geçerli kalacağını belirtmek önemlidir.
Bu nedenle, bir süre daha piyasadaki ürünleri belgelendirmek için hem yeni hem de eski standartların kullanıldığını göreceğiz - kullandığınız koruyucu gözlüğün yapılan iş için gerekli gereksinimleri karşıladığından emin olmak için ilgili Güvenlik Gözlükleri Standardını kontrol etmelisiniz.
Geçiş dönemi tamamlandığında ve 2001 standartlarının geçerlilik süresi dolduğunda, artık eski standarda göre sertifikalandırılmış gözlük satın alamayacaksınız - bu nedenle, doğru göz korumasını satın aldığınızdan emin olmak için yukarıdaki değişiklikleri anlamanız hayati önem taşımaktadır.
Eğer 2001 standardının eskimesi ve bunun son kullanıcılar üzerindeki etkisiyle ilgili herhangi bir ek bilgi alırsak, güncellemeleri yayınlayacağız.
Yeni EN ISO 16321:2022 Güvenlik Gözlükleri Standardı hakkında daha fazla bilgi edinmek için
web sitesini ziyaret edin.
Kaynak:
