Ham deri kaynağı olarak çoğunlukla sığır, koyun gibi insanın beslenmesi amacı ile yetiştirilen hayvanların yanı sıra, az miktarlarda sürüngenler, balıklar ve kuşların derileri kullanılmaktadır. Ham derilerin önemli bir kısmı, insanın et ihtiyacının karşılanması için beslenen hayvanların kesimi sonrası yan ürün olarak ortaya çıkmaktadır.
Normal şartlar altında kolaylıkla kokuşabilen, kurutulduğunda kırılganlaşan ham deri, başta “tabaklama” olmak üzere bir dizi kimyasal ve mekanik işlemlerden geçirildikten sonra, kullanmakta olduğumuz derinin fiziksel özelliklerine ulaşır. Bu haldeki deri, bir ara ürün olup, işlenerek ayakkabı, giysi gibi deri mamulleri ile mobilya gibi günlük hayatta kullanılan eşyalara dönüştürülürler.
Kimyasal ve mekanik işlemler sırasında önlem alınmadığında, hava, toprak, yer üstü ve yer altı sularının kirlenmesine yol açabilir. Bu olumsuz etkilerin asgariye indirilmesi için önemli maliyetler gerektiren bir dizi tedbir alınması gerekmektedir. Bu maliyetlerin azaltılması için deri sanayinin, toplu arıtma tesislerine sahip organize deri sanayi alanlarında üretimlerini gerçekleştirmeyi tercih etmektedir. Bunun yanı sıra gerek yeni ve çevre ile uyumlu üretim teknolojileri ve gerekse arıtma teknolojileri konularında dünyada yoğun çalışma ve iyileştirme çalışmaları sürdürülmektedir.
20. yüzyıl öncesinde deri üretiminde, yağ, şap ve bitkisel tanenler kullanılırken; 20.yüzyıl başında krom tuzlarının tabaklamada kullanılmaya başlanması ile deri üretimi kabuk değiştirmiştir. Krom tuzlarının kullanılmasıyla birlikte proses süresi kısaltılmış, derinin ısıya, ışığa, yırtılmaya karşı dayanıklılığı arttırılmış; deriye, yumuşaklık ve mükemmel boyanabilirlik kazandırılmıştır. Günümüzde tabaklanan derilerin % 80-90’ının tabaklanmasında krom tuzları kullanılmaktadır. Deri üretimi, dünyada ağırlıklı olarak sığır, koyun elbiselik, koyun kürk, keçi derileri kullanılarak yapılmaktadır.
Devamı ektedir...
Yararlanılan Kaynaklar:
T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Life06 TCY/TR/292 “Hawaman” Projesi Deri Sektörü Rehber Dokümanı
Normal şartlar altında kolaylıkla kokuşabilen, kurutulduğunda kırılganlaşan ham deri, başta “tabaklama” olmak üzere bir dizi kimyasal ve mekanik işlemlerden geçirildikten sonra, kullanmakta olduğumuz derinin fiziksel özelliklerine ulaşır. Bu haldeki deri, bir ara ürün olup, işlenerek ayakkabı, giysi gibi deri mamulleri ile mobilya gibi günlük hayatta kullanılan eşyalara dönüştürülürler.
Kimyasal ve mekanik işlemler sırasında önlem alınmadığında, hava, toprak, yer üstü ve yer altı sularının kirlenmesine yol açabilir. Bu olumsuz etkilerin asgariye indirilmesi için önemli maliyetler gerektiren bir dizi tedbir alınması gerekmektedir. Bu maliyetlerin azaltılması için deri sanayinin, toplu arıtma tesislerine sahip organize deri sanayi alanlarında üretimlerini gerçekleştirmeyi tercih etmektedir. Bunun yanı sıra gerek yeni ve çevre ile uyumlu üretim teknolojileri ve gerekse arıtma teknolojileri konularında dünyada yoğun çalışma ve iyileştirme çalışmaları sürdürülmektedir.
20. yüzyıl öncesinde deri üretiminde, yağ, şap ve bitkisel tanenler kullanılırken; 20.yüzyıl başında krom tuzlarının tabaklamada kullanılmaya başlanması ile deri üretimi kabuk değiştirmiştir. Krom tuzlarının kullanılmasıyla birlikte proses süresi kısaltılmış, derinin ısıya, ışığa, yırtılmaya karşı dayanıklılığı arttırılmış; deriye, yumuşaklık ve mükemmel boyanabilirlik kazandırılmıştır. Günümüzde tabaklanan derilerin % 80-90’ının tabaklanmasında krom tuzları kullanılmaktadır. Deri üretimi, dünyada ağırlıklı olarak sığır, koyun elbiselik, koyun kürk, keçi derileri kullanılarak yapılmaktadır.
Devamı ektedir...
Yararlanılan Kaynaklar:
T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Life06 TCY/TR/292 “Hawaman” Projesi Deri Sektörü Rehber Dokümanı