• Sayın Üyeler,

    Site görünümünün gündüz açık renk tema, gece koyu renk tema olacak şekilde otomatik değişmesini sağlayan bir düzenleme yapılmıştır. Görünümün otomatik değişmesini istemiyorsanız, bu ayarı hesap tercihlerinizden kolaylıkla değiştirebilirsiniz. Açık/Koyu temalar arasında ki geçişin otomatik olmasını istemeyen üyelerimiz üst menüde yer alan simgeler yardımıyla da kolayca geçiş yapabilirler.

    Site renklerinin günün saatine göre ayarlanmasının göz sağlığına faydaları olduğu için böyle bir düzenleme yapılmıştır. Fakat her üye görünüm rengini tercihine göre kullanmaya devam edebilecektir.

Patlamadan Korunma Dokümanı Nedir? Hazırlanması Hangi Adımlardan Oluşur?

Musa Kamil Ekin

Yönetim Grubu
Katılım
6 Nisan 2015
Sertifika
C Sınıfı
Firma
BelKo ltd.şti.
Patlamadan Korunma Dokümanı Nedir? Hazırlanması Hangi Adımlardan Oluşur?
Yayınlandı 06 Mayıs 2015 | Hasan ÇİLOĞLU
patlama-sonras%C4%B1-620x350.jpg

Patlamadan Korunma Dokümanı Nedir?

Yaşadığımız teknolojik gelişmelere paralel olarak yaşama ve çalışma alanlarımıza komşu olan tehlikeler de giderek artıyor. Bu tehlikelere karşı önlem almak için harcanan zaman ve para da aynı oranda artmakta. Yangın ve patlama, işletmelerde toplu can kayıplarına neden olan, bina ve ekipmanlarda yıkıcı hasar bırakan felaketlerdir.

İşletmelerde patlamadan korunmak için alınması gereken pek çok önlem mevcut. Ex-proof ekipman kullanma, uygun havalandırma tesis etme, azot yastıklaması yapmak vb. pek çok önlem patlama ihtimalinin bulunduğu alanlarda önlem olarak kullanılmakta.

Bu önlemlerin hangilerinin kullanılacağı, ne gibi adımların atılacağı gibi konuların kapsamlı bir şekilde ele alınması Patlamadan Korunma Dokümanı hazırlanması ile gerçekleştirilmektedir.

İşyerlerinde oluşabilecek patlayıcı ortamların tehlikelerinden korumak amacıyla hazırlanan patlamadan korunma dokümanında genel olarak aşağıdaki adımlar izlenmelidir.

  1. Patlamadan Korunma Dokümanı hazırlanırken, TS EN 60079-10-1 ve TS EN 60079-10-2standartları ve Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik referans alınarak hazırlanır. Gerekli olması halinde diğer ilgili mevzuat ve standartlar da dikkate alınmalıdır.
  2. Patlamadan Korunma Dokümanı hazırlanmasında temel alınan mevzuat ve standartların gerektirdiği noktalara metin içinde veya eklerde yer verilmelidir.
  3. Patlamadan Korunma Dokümanı’ nın hazırlanacağı işletmede kullanılan tüm maddelerin malzeme güvenlik bilgi formu dokümanları (MSDS) temin edilerek doküman ekine ilave edilmelidir. Bu kimyasalların (toz, sıvı ya da gaz) içerisinde yanıcı olmayanlar, malzeme güvenlik bilgi formlarında bulunan bilgilerin mevzuat ve standartlarda verilen listeler ile veya diğer veri kaynaklarıyla doğrulaması yapılarak ayıklanmalıdır. Yanıcı özellik gösteren kimyasallar, standartta belirtildiği şekilde karakteristik özellikleri belirtilecek şekilde liste haline getirilmelidir.
  4. Olası boşalma kaynakları dikkate alınarak işletmenin, özel önlem alınmasını gerektirecek miktardapatlayıcı atmosfer oluşabilecek tehlikeli noktaları ve hacimleri belirlenmelidir.
  5. Patlayıcı atmosfer oluşabilecek tehlikeli noktalarda, söz konusu maddelerin, işlemlerin ve proseslerin tehlikesiz olanlar ile değiştirilmesi irdelenir ve araştırılır. İkame yapılabilirse buralardaki alanlar tehlikesiz yere dönüşür.
  6. İkame etmek işlemi gerçekleştirilemiyor ise, mühendislik önlemleri uygulanarak güvenilir havalandırma (patlama limitlerinin dışında kalmasını sağlayan havalandırma) ile patlayıcı atmosfer oluşturan yanıcı maddelerin dışarı atılmasını sağlayan egzost sistemleri kurulur. Böylece söz konusu bölge, tehlikesiz yere dönüştürülmüş olur.
  7. Havalandırma sistemleri ile bertaraf tamamen sağlanamıyorsa mühendislik önlemleri uygulanarak güvenilir havalandırma ile patlayıcı atmosfer hacminin küçültülmesi ve zone sınıfının büyütülmesi (zone 0′ dan zone 1′ e ya da zone 1′ den zone
    Please, Giriş Yap or Kayıt Ol to view URLs content!
    2′ ye) sağlanmalıdır.
  8. Mühendislik önlemleri ile patlayıcı atmosfer hacmi küçültülen ve zone sınıfı büyütülen nihai hacimlerin maksimum boyutları standartlardaki hesaplama yöntemleri ile çıkarılmalıdır.
  9. Boşalma dereceleri ile havalandırma şartları birlikte değerlendirilerek tehlikeli bölgelersınıflandırılmalıdır.
  10. Tehlikeli bölge sınıflandırma çalışması sonunda belirlenen zone’ ların sınırları çizilerek zone haritası(bölge haritası) oluşturulmalıdır.
  11. Boşalma kaynağının, yanıcı maddenin ve havalandırmanın istenilen bilgileri ile tehlikeli bölgenin zone tipi ve boyutları referansları ile birlikte standardın istediği şekilde listelenmeli ve doküman metnine işlenmelidir.
  12. Referans verilen boşalma hızı hesabı, havalandırma hızı hesabı, havalandırmanın güvenirliğinin ölçütleri ile zone tipi ve boyutlarının hesabı doküman ekine konmalıdır.
  13. Zone’ lara göre kullanılması gereken asgari güvenli ekipmanlar (ATEX‘ e göre) belirlenmelidir.
  14. Zone’ lardaki tüm tutuşma kaynakları belirlenerek bertaraf edilmeli, tutuşma kaynakları ve bertaraf yöntemleri dokümana yazılmalıdır.
  15. Tehlikeli bölgelerde (Zone’ larda) çalışan personele ve bu bölgelere girip çıkacak diğer çalışanlaraPatlamadan Korunma Dokümanı dahil patlamadan korunma konusunda yeterli ve uygun eğitim verilmelidir. Verilen eğitimlerin kayıtları dokümana eklenmelidir.
  16. Tehlikeli bölgelerde yapılacak çalışmalar için yazılı talimatlar hazırlanmalı ve çalışma izin formu düzenlenmelidir. Talimat ve formların birer örnekleri doküman ekine konmalıdır.
  17. Patlama riskini en aza indirmek ve olası bir patlamada; patlamayı kontrol altına almak, işyerine ve iş ekipmanlarına yayılmasını en aza indirebilmek için;-Patlamaya dirençli tasarım,
    -Patlama tahliyesi,
    -Patlama bastırma,
    -Patlama yalıtımı
    hususlarında alınan önlemler dokümana eklenmelidir.
  18. Atex patlaması için Acil Durum Planı hazırlanır ve dokümanın ekine konulur. Acil Durum tedbirleri olarak;-Tüm tesisin veya bir kısmının çalışmasının acil olarak durdurulması,
    -Tesisteki bazı kısımların acil olarak boşaltılması,
    -Tesisteki üniteler arasındaki malzeme akışlarının kesilmesi,
    -Tesisteki ünitelerin ve yanıcı maddelerin uygun maddelerle inertleştirilmesi veya ıslatılması
    vb. güvenlik önlemleri plana dahil edilmelidir.
  19. Gerekli olan durumlarda, patlama şartları oluşmadan önce, çalışanların ortamdan uzaklaştırılabilmesi için sesli ve/veya görsel işaretlerle uyarı sistemi kurulmalı, çalışanların tehlikeli bölgeden hızlı ve güvenli bir şekilde uzaklaşabilmeleri için tahliye sistemi kurulmalı ve sürekli çalışır durumda olması sağlanmalıdır. Bu çalışmalar da dokümanda belirtilmelidir.
  20. Patlamadan Korunma Doküman’ ı, işletmenin ATEX patlamaları açısından güvenli hale getirildiğini kanıtlamalıdır.
  21. Dokümanda geçen teknik terimlerin açıklamaları ekte verilmelidir.
  22. Dokümanda revizyon yapıldığında önceki versiyonları arşivlenmelidir.
  23. Dokümanın nasıl kontrol ve denetime tabi tutulduğu, denetim planı ile birlikte raporda yer almalıdır.
 
Üst